Thời điểm này, miền nam Việt Nam đã bước vào mùa khô khá khắc nghiệt, những đợt nắng nóng với nền nhiệt độ cao, làm tăng nguy cơ phát sinh dịch bệnh cho đàn vật nuôi. Đây là những yếu tố bất lợi trong sản xuất nông nghiệp nói chung và chăn nuôi nói riêng. Đàn vật nuôi sẽ giảm ăn, uống nước nhiều, sức đề kháng giảm thường tạo cơ hội cho các mầm bệnh xâm nhập, gây thiệt hại kinh tế cho người chăn nuôi. Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia hiện tượng nắng nóng tại khu vực Nam bộ đã xuất hiện tại miền Đông Nam bộ từ nửa cuối tháng 2 và tình trạng khô hạn sẽ còn tiếp diễn trong tháng 3 - 4 năm nay. Nhiệt độ dao động hằng ngày dao động khoảng 34 - 36 độ C và thời điểm nắng nóng bắt đầu từ 12 giờ đến 15 giờ 30 hằng ngày. Với hiện tượng nắng nóng và gay gắt như hiện nay có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động sản xuất.
Ở vật nuôi, khi nhiệt độ môi trường tăng cao, hệ thống điều hòa thân nhiệt làm giảm nhiệt độ thông qua các cơ chế: giãn mạch máu dưới da, niêm mạc miệng, niêm mạc đường hô hấp; đổ mồ hôi và giảm sự sinh nhiệt. Đặc biệt hiện tượng stress nhiệt xảy ra khi nhiệt độ môi trường tăng cao làm thân nhiệt tăng cao; đối với từng vật nuôi, ảnh hưởng của stress nhiệt sẽ khác nhau, nhưng nhìn chung, khi bị stress nhiệt, vật nuôi mệt mỏi, biếng ăn dẫn đến giảm năng suất do lượng thức ăn ăn vào giảm, hệ số chuyển hóa thức ăn kém. Một khi cơ thể mệt mỏi, biếng ăn sẽ làm giảm sức đề kháng của vật nuôi và dễ mắc các loại bệnh tật.
Khi nhiệt độ môi trường tăng cao, quá trình hấp thu và trao đổi chất của vật nuôi sẽ bị ảnh hưởng, do đó, ngoài việc cung cấp đầy đủ nước sạch cho vật nuôi, thì khẩu phần và cách cho ăn đóng vai trò quan trọng giúp vật nuôi chịu đựng với nhiệt độ môi trường cao. Sự giảm ăn là một phản ứng bình thường của cơ thể để giảm sự sinh nhiệt từ biến dưỡng. Một vài nghiên cứu cũng cho biết, sự tiêu hóa protein thô và xơ sinh nhiệt nhiều hơn tiêu hóa tinh bột và béo. Hai đặc điểm quan trọng của khẩu phần có thể áp dụng trong mùa nóng để làm giảm tổn thất do giảm ăn là dùng khẩu phần có thức ăn tinh và năng lượng cao (bù cho việc giảm ăn) và giảm thể tích khẩu phần ăn để làm tăng lượng vật chất khô ăn vào.
Một số khuyến cáo cho người chăn nuôi về khẩu phần ăn cho từng đối tượng vật nuôi như sau: đối với heo, tùy vào giai đoạn phát triển mà điều chỉnh khẩu phần ăn cho phù hợp, bổ sung thêm men tiêu hóa vào thức ăn để thúc đẩy quá trình tiêu hóa nhanh hơn. Một lưu ý nữa đó là thời gian cho ăn, có thể cho vật nuôi ăn làm nhiều bữa, tránh cho ăn vào thời điểm nhiệt độ lên cao. Ngoài ra, khi nhiệt độ môi trường tăng cao, vật nuôi tăng thải nhiệt qua mồ hôi và nước bọt, do đó ngoài tăng lượng nước sạch cho vật nuôi uống, cần bổ sung thêm chất khoáng và chất điện giải để tránh tình trạng mất khoáng và kiềm huyết do hô hấp.
Chuồng trại phải đảm bảo luôn sạch sẽ, đặc biệt vào mùa nóng. Đây là một yếu tố vô cùng quan trọng trong việc chống nóng cho heo trong mùa hè nhưng lại rất ít trang trại hiểu rõ tại sao nó lại quan trọng. Khi nóng, heo thường giảm khả năng hấp thu và tiêu hóa thức ăn, giảm sức đề kháng với các mầm bệnh nên nếu chuồng nuôi bẩn, heo càng dễ bị bệnh hơn bình thường rất nhiều. Chưa kể, chuồng trại sạch sẽ sẽ giúp giảm đáng kể hơi nóng bốc lên từ phân, giảm côn trùng lây bệnh.
Hình: Chuồng trại sạch sẽ, thoáng mát.